(nil): Nikos Tsekhs (ntsek(@)freemail.gr)
Ημερομηνία: Σαβ 10 Απρ 2004 - 21:35:13 EEST

• Μηνύματα ταξινομημένα ανά: [ ημερομηνία ] [ thread ] [ θέμα ] [ συγγραφέα ] [ Επισυναπτόμενο ]
• Mail ενέργειες: [ Απάντησε σε αυτό το μήνυμα ] [ Στείλε ενα καινούριο μήνυμα ]

Η αναγέννηση της ανοιξιάτικης φύσης συναντά τη μεγαλύτερη και
πλουσιότερη σε λαογραφικές εκδηλώσεις γιορτή της Χριστιανοσύνης.
Βγαλμένα από τα βάθη του χρόνου και εμπλουτισμένα με στοιχεία
αλησμόνητων πατρίδων, τα πασχαλινά έθιμα αναβιώνουν στην ελληνική
επαρχία, τη στιγμή που στις μεγάλες πόλεις ξεθωριάζουν μέσα στους
ρυθμούς της καθημερινότητας. Μια βόλτα σε περιοχές της Ελλάδας ξετυλίγει
τοπικά έθιμα και παραδόσεις της Εβδομάδας των Παθών.

Της Χριστίνας Μπονάρου

Το Χριστιανικό Πάσχα κατάγεται από το εβραϊκό Πεσάχ (διάβαση), κατά το
οποίο οι Εβραίοι γιόρταζαν την έξοδό τους από την Αίγυπτο και την
λύτρωσή τους από την αιχμαλωσία. Οι Χριστιανοί, όταν παρέλαβαν την
γιορτή του Πάσχα, της έδωσαν καινούργιο περιεχόμενο, υμνώντας το πέρασμα
του Θεανθρώπου από τη γήινη ζωή, το μαρτυρικό θάνατο και την ένδοξη
Ανάστασή Του.

Η περίοδος του Χριστιανικού Πάσχα αρχίζει τρεις εβδομάδες πριν από τη
Μεγάλη Σαρακοστή, με την αρχή του Τριωδίου και τελειώνει με την
Πεντηκοστή. Στην διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας αναβιώνουν σε πολλές
περιοχές της Ελλάδας πατροπαράδοτα έθιμα, που δίνουν ξεχωριστό χρώμα
στην Εβδομάδα των Παθών και κορυφώνονται με τον εορτασμό της Ανάστασης.

Πάτμος
Στο "Νησί της Αποκάλυψης" γιορτάζεται με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια η
αναπαράσταση του "Νιπτήρα", που τέλεσε ο Ιησούς στους μαθητές του μετά
τον Μυστικό Δείπνο. Γίνεται κάθε Μεγάλη Πέμπτη μεσημέρι, στη πλατεία
μπροστά στο Δημαρχείο, όπου έχει στηθεί από νωρίς ειδική εξέδρα. Τους
ρόλους των 12 Αποστόλων υποδύονται μοναχοί ή κληρικοί και το ρόλο του
Χριστού ο ηγούμενος της Μονής Θεολόγου. Η αναπαράσταση γίνεται μέσα σε
αυστηρά μοναστηριακό κλίμα με τον Απόστολο Πέτρο και τον Ιούδα να
διαδραματίζουν βασικό ρόλο μέχρι την ώρα που ο ηγούμενος θα ραντίσει
συμβολικά τα πόδια των μοναχών με νερό. Η πομπή ξεκινάει και επιστρέφει
στο Μοναστήρι.

Ύδρα
Η Μεγάλη Παρασκευή στο νησί της Ύδρας είναι κάτι το ξεχωριστό, καθώς ο
Επιτάφιος της συνοικίας Καμίνι μπαίνει στη θάλασσα και διαβάζεται η
Ακολουθία μέσα σε ατμόσφαιρα κατάνυξης. Στη συνέχεια οι Επιτάφιοι
τεσσάρων ενοριών συναντώνται στο κεντρικό λιμάνι, δίνοντας ένα ιδιαίτερο
χρώμα. Την επομένη του Πάσχα, γίνεται το κάψιμο του Ιούδα, ενός
ομοιώματος παραγεμισμένου από εύφλεκτη ύλη, μπροστά στα μάτια των
ντόπιων και των επισκεπτών του νησιού.

Λεωνίδιο
Το βράδυ της Ανάστασης, την ώρα που ακούγεται το "Χριστός Ανέστη" ο
ουρανός γεμίζει φωτεινά φαναράκια. Πρόκειται για ειδικά χειροποίητα
αερόστατα, φτιαγμένα από καλάμι και χαρτί, ύψους μέχρι και 2 μέτρων, που
στη βάση τους έχουν στουπιά. Κάθε μια από τις πέντε ενορίες της
Τσακωνίας πυροδοτεί περισσότερα από 100 αερόστατα, που κατακλύζουν τον
ουρανό δημιουργώντας ένα θέαμα μαγευτικό. Την ίδια ώρα στο πλάι της
εκκλησίας κάποιοι αναλαμβάνουν το "κάψιμο του Ιούδα".

Κέρκυρα
Η Μεγάλη Εβδομάδα στην Κέρκυρα είναι σίγουρα μια μοναδική εμπειρία. Την
Κυριακή των Βαΐων, στις 11 το πρωί ξεκινάει η περιφορά του σκηνώματος
του Αγίου Σπυρίδωνα. Μια λιτανεία που γίνεται από το 1630, σε ανάμνηση
της απαλλαγής του νησιού από την πανώλη, που το 1629 ξεκλήρισε τους
Κερκυραίους. Οι 14 φιλαρμονικές του νησιού συμμετέχουν στη πομπή. Το
πρωί του Μ.Σαββάτου στις 6 π.μ. στο Ναό της Παναγίας των Ξένων γίνεται
ένα είδος αναπαράστασης του σεισμού που έγινε την ώρα της Ανάστασης του
Χριστού, έτσι όπως περιγράφεται στο Ευαγγέλιο. Στις 11 το πρωί του
Μεγάλου Σαββάτου ο κόσμος περιμένει την πρώτη Ανάσταση. Όταν τελειώνει η
ακολουθία στη Μητρόπολη, χτυπούν οι καμπάνες των εκκλησιών και από τα
παράθυρα των σπιτιών, που είναι στολισμένα με κόκκινα πανιά, πέφτουν
στους δρόμους κατά χιλιάδες, πήλινα δοχεία (μπότιδες), με μεγάλο κρότο.
Αυτό το έθιμο έχει τις ρίζες του στο χωρίον του Ευαγγελίου "Συ δε Κύριε
Ανάστησόν με ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως". Οι πιστοί που
παρακολουθούν κρύβονται για να προφυλαχθούν στις σκεπαστές στοές γύρω
από τη πλατεία.

Κάρπαθος
Στην Όλυμπο της Καρπάθου τα πασχαλινά έθιμα αντέχουν στο χρόνο. Τη
Μεγάλη Εβδομάδα, οι γυναίκες του χωριού, ακόμα και τα μικρά κορίτσια,
φοράνε τα παραδοσιακά πολύχρωμα ρούχα τους με τις μαντίλες και
επιδίδονται με αξιοθαύμαστο ζήλο στη μαγειρική. Στις αυλές των σπιτιών,
στους παραδοσιακούς φούρνους, φουρνίζουν και ξεφουρνίζουν όλη μέρα
λαμπροκούλουρα (μικρά ψωμάκια). Ο στολισμός του Επιταφίου και η
Αποκαθήλωση παραπέμπουν σε εικόνες χορού αρχαίας ελληνικής τραγωδίας.
Ανάμεσα στα αγριολούλουδα που κοσμούν το σκήνωμα κρέμονται οι
φωτογραφίες όσων έχασαν οι οικογένειες τη χρονιά που πέρασε. Την ώρα της
Αποκαθήλωσης οι γυναίκες λύνουν τα μαλλιά και αρχίζουν τα μοιρολόγια. Το
θέαμα είναι ανατριχιαστικό και συναρπαστικό. Η περιφορά του Επιταφίου
ξεκινάει αργά την Παρασκευή και σταματάει σε κάθε ανοιχτό σπίτι. Το
τελετουργικό ολοκληρώνεται την Τρίτη του Πάσχα με την περιφορά της
εικόνας της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Σίφνος
Στη Σίφνο, το νησί με τις 360 εκκλησίες και τα ξωκλήσια, γίνεται
κατανυκτική Ακολουθία της Μεγάλης Παρασκευής στην Παναγία Ελεούσα του
κάστρου. Μεγαλοπρεπής είναι επίσης η Ακολουθία της Αγάπης (Κυριακή πρωί)
στο Μοναστήρι της Βρυσιανής. Ένα έθιμο, που όμως σήμερα είναι δύσκολο να
τηρηθεί, θέλει τους νέους και τις νέες του νησιού να τρέχουν σε όλα τα
ξωκλήσια και να μεταφέρουν το φως της Ανάστασης. Πραγματικός αγώνας
δρόμου δηλαδή, αν σκεφτεί κανείς τον αριθμό των ξωκλησιών.

Μέγαρα
Την Τρίτη ημέρα του Πάσχα γιορτάζεται με ξεχωριστή λαμπρότητα ο "Χορός
της Τράτας". Σύμφωνα με την παράδοση, την περίοδο της τουρκοκρατίας οι
κάτοικοι ζήτησαν από τον Πασά να τους επιτρέψει να κτίσουν ένα
εκκλησάκι. Ο πασάς έδωσε την άδεια, με την προϋπόθεση όμως, να αρχίσουν
το κτίσιμο της εκκλησίας το πρωί και να το τελειώσουν το βράδυ,
διαφορετικά θα τους εκτελούσε. Οι κάτοικοι κατάφεραν να τελειώσουν το
κτίσιμό της το μεσημέρι και την αφιέρωσαν στον Άγιο Ιωάννη τον Γαλιλαίο.
Από τότε και κάθε χρόνο γίνονται στο σημείο αυτό, μετά την θεία
λειτουργία, εκδηλώσεις, όπου συγκεντρώνονται οργανοπαίχτες Μεγαρείς και
παραδοσιακά συγκροτήματα που χορεύουν τον χορό της Τράτας.

Βόλος
Η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης και της Ταφής του Χριστού στη Μονή
Ξενίας κατέχει ξεχωριστεί θέση μέσα στην Εβδομάδα των Παθών. Το
Μοναστήρι απέχει 20 χλμ. από τον Αλμυρό Βόλου και η τελετή αρχίζει στις
3 μ.μ. την Μεγάλη Παρασκευή. Η πομπή ξεκινάει από το Μοναστήρι για το
"λόφο του Γολγοθά" όπου ήδη βρίσκεται ο Εσταυρωμένος. Ένας καλόγερος
κατεβάζει το Σώμα Του και η πομπή συνεχίζει το δρόμο της για την Ταφή. Ο
"Τάφος" βρίσκεται σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από το "λόφο του
Γολγοθά", μέσα σε μία σπηλιά. Όταν ολοκληρωθεί η Ταφή η σπηλιά κλείνει
με μια μεγάλη πέτρα.

Χίος
Στο νησί της μαστίχας, ο "ρουκετοπόλεμος" βρίσκεται στο επίκεντρο του
εορτασμού της Ανάστασης. Διεξάγεται λίγο μετά το "Χριστός Ανέστη" με
χιλιάδες αυτοσχέδιες ρουκέτες, που φτιάχνουν οι κάτοικοι των ενοριών του
Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής, και τις οποίες ρίχνουν
κατά εκατοντάδες με στόχο τους τρούλους των "αντίπαλων" εκκλησιών. Το
θέαμα είναι φαντασμαγορικό και παρά το ότι είναι κάπως επικίνδυνο, το
παρακολουθούν κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι από τα υπερκείμενα των
εκκλησιών υψώματα.

Καλαμάτα
Εδώ αναβιώνει ένα έθιμο, που πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες
του 1821, ο διαγωνισμός των "μπουλουκιών". Οι διαγωνιζόμενοι, με
παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους
σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του
Μεσσηνιακού, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.

Ζάκυνθος
Η κατανυκτική ατμόσφαιρα και οι ιδιαιτερότητες του Ζακυνθινού Πάσχα με
τα ιδιόμορφα "αντέτια" (έθιμα) το κάνουν να είναι ξεχωριστό σε όλη την
Ελλάδα. Το μεσημέρι της Μ. Παρασκευής, πλήθος πιστών συμμετέχει στην
περιφορά του Εσταυρωμένου που διασχίζει όλη την πόλη. Στον Μητροπολιτικό
Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, η περιφορά του Επιταφίου, σύμφωνα με
παμπάλαιο τοπικό έθιμο, γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες του Μ. Σαββάτου,
ενώ με την ανατολή του ηλίου, ο Δεσπότης σηκώνει την Ανάσταση. Με το
πρώτο χτύπημα της καμπάνας, ο Δεσπότης αφήνει ελεύθερα άσπρα περιστέρια,
ενώ από το καμπαναριό πετάνε στο δρόμο πήλινα δοχεία, όπως και όλοι οι
κάτοικοι του νησιού από τα παράθυρά τους.

Λιβαδειά
Το πιο χαρακτηριστικό έθιμο της πόλης, που όχι μόνο διατηρείται, αλλά
χρόνο με το χρόνο ζωντανεύει μιας και οι νεώτεροι συμμετέχουν με
ιδιαίτερο μεράκι και κέφι, είναι το έθιμο του "λάκκου". Μετά την
Ανάσταση και πριν καλά καλά ξημερώσει, οι Λειβαδίτες ετοιμάζουν τα ξύλα
για τη φωτιά με μεγάλη προσοχή. Στη συνέχεια, κάποιος, κάνοντας το
σταυρό του, βάζει φωτιά στο σωρό με τη λαμπάδα της Αναστάσεως. Με
ραντίσματα νερού και συχνό χτύπημα με ένα μακρύ ξύλο, η θράκα είναι
έτοιμη και τα αρνιά τοποθετούνται στους "λάκκους". Το γύρισμα των αρνιών
και το γλέντι διαρκεί μέχρι το απόγευμα και συμπληρώνεται με τη
συμμετοχή παραδοσιακών χορευτικών συγκροτημάτων. Τα πυροτεχνήματα το
βράδυ της Κυριακής του Πάσχα αλλάζουν στην κυριολεξία το χρώμα του
ουρανού της Λιβαδειάς.

Καλή Ανάσταση!
http://www.papaki.panteion.gr/pasxa2.htm

--
Η Έβελυν (Jokes-Robot(@)ceid.upatras.gr) γράφει :
Θα έχουμε διαθέσιμη ηλιακή ενέργεια αμέσως μόλις οι εταιρείες λύσουν ένα τεχνικό
πρόβλημα - με ποιο τρόπο θα περνάει μια ακτίνα του ήλιου μέσα από ένα μετρητή.
________________________________________________________________________
          Joke of the Day ... Ελληνική Λίστα Ανεκδότων
             https://anekdota.duckdns.org
        ___ Η JotD βγαίνει σε Ελληνικά και Greeklish ___
________________________________________________________________________

• Επόμενο μήνυμα: Makris Giorgos: "ευχές"
• Προηγούμενο μήνυμα: George Anagnostopoulos: "Σκηνικό Μεγάλης Παρασκευής"
• Μηνύματα ταξινομημένα ανά: [ ημερομηνία ] [ thread ] [ θέμα ] [ συγγραφέα ] [ Επισυναπτόμενο ]
• Mail ενέργειες: [ Απάντησε σε αυτό το μήνυμα ] [ Στείλε ενα καινούριο μήνυμα ]